Değerli kardeşlerim bir arapça dersi ile yine sizlerle beraberiz.
Bugün yine açık öğretim ilahiyat derslerinden bir tanesi olan sıfat tamlaması konusunu anlatacağım. Konuya geçmeden önce "Arapça Dersleri: (Marife-Nekra)" konusunu bir kez daha okumanızı tavsiye ediyorum. İşin mantığını kavramak isteyenler ayrıca Türkçe dil bilgisi kitaplarından "Sıfat tamlaması" konusuna da göz atabilir, çünkü bu yapı her dilde mevcuttur.

Sıfat tamlaması genel manasıyla bir şeyin neliğini, niteliğini, niceliğini, nasıllığını göstermeye yarayan yapılardır. Bilinmesi gereken iki öğesi mevcuttur: "Sıfat" ve "Mevsûf"

Sıfat: Niteleyen isim

Mevsûf: Nitelenen isim

Örnek: اَلْبَابُ الْمَكْسُورُ = el-bâbü'l-meksûru = Kırık kapı
Örneğimizi incelediğimiz zaman görüyoruz ki, Arapça sıfat tamlamasının öğeleri, Türkçe sıfat tamlamasının zıddıdır. Yani Türkçe'de "kırık kapı" dediğimizde "kırık" kelimesi sıfat, "kapı" kelimesi ise kırık kelimesi ile nitelenen (mevsûf) bir isimdir. Arapça'da ise durum tam tersidir. İlk kelime yani اَلْبَابُ = el-bâbü = kapı nitelenen kelime yani mevsûf, ikinci kelime yani الْمَكْسُورُ = el-meksûru = kırık, niteleyen kelime yani sıfattır.
PÜF: Sıfat cümlesinde sıfat ve mevsûf en iyi yollarından biri, cümleye "nasıl" sorusu sormaktır. Nasıl sorusunun cevabı size sıfatı verecektir.
Kısaca Türkçe'de sırasıyla sıfat -> mevsûf şeklinde dizilen cümle, Arapça'da mevsûf -> sıfat şeklinde dizilmektedir.

Örnekler:
الْمُدِيرُ الجَْدِيدُ = el-müdîru'l-cedîdü = yeni müdür. el-müdîru (müdür), mevsûf (nitelenen), el-cedîdü (yeni), sıfat (niteleyen). Nasıl müdür? "Yeni". Demek ki "yeni" sıfat.
الْوَلَدُ الصَّغِيرُ = el-veledü's-sağîru = küçük çocuk. el-veledü (çocuk), mevsûf, es-sağîru (küçük), sıfat. Nasıl çocuk? Küçük. Demek ki, "küçük" sıfat.

Örnekler bu şekilde çoğaltılabilir ama bizim öğrenmemiz gereken başka hususlar var. Bunların en başında sıfat ile mevsufun pek çok noktada benzer yapıda olması gelmektedir. Yani sıfat ile mevsuf;
Hareke (i'rab), marife-nekra, müzekker-müennes (cinsiyet), müfred, tesniye, cemi (nicelik) yönünden uyum içinde olmalıdır. Mesela ilk örneğimize bakalım. el-müdiru kelimesi, marife (belirli, el takısı almış), müfred (tekil), müzekker (eril) ve merfu (ötreli) özelliklere sahip; el-meksûru kelimesi de aynen marife, müfred, müzekker ve merfu özelliklerine sahiptir.

Önemli NOT: Mevsûf olan kelime yani ilk kelime gayr-i akil (akılsız) bir çoğul ise o zaman sıfat ile arasında uyum aranmaz. Sıfat doğrudan müfred (tekil) müennes (dişil) gelir. Mesela Kütübün kesîratun. Kütübün kelimesi akılsız bir varlık olan kitap kelimesinin çoğulu olduğu için, kesîratun kelimesi tekil ve dişi bir kelime olarak verilmiştir.

Kaynak : http://www.ilyasucar.com/arapca-ogreniyorum/1754-arapca-dersleri-19-sifat-tamlamasi.html