Değerli kardeşlerim bir arapça dersi ile yine sizlerle beraberiz.
Bugün sizlere hem arapçanın temel konularından hem de açıköğretim ilahiyat ünitelerinden biri olan "Arapça'da kelime ve çeşitleri"ni anlatmaya çalışacağım.
Bildiğiniz gibi kelime; cümleleri oluşturan anlamlı ses veya sesler topluluğudur. Mesela; "Ali eve gitti" bir cümledir. Bu cümleyi oluşturan her bir öğeye kelime denir. Bu itibarla Arapçada bir kelime ya Ali gibi isim, ya gitti gibi fiil ya da eve derken kullanmış olduğumuz "e" gibi bir harftir. Şimdi sırayla bunları inceleyelim:
1. İSİM: Canlı ve cansız varlıklara verilen ve zamanla ilgisi olmayan her kelimeye isim denir.
Örnek: قَلَمٌ (qalemun) = Kalem
Bir kelimenin isim olduğunu anlamak için kelimedeki şu özelliklere dikkat etmek gerekir:
1. Başına harf-i tarif dediğimiz elif-lam (ال) takısı gelebilir (Özel isimlere gelmez yani el-ahmedü, el-aişetü, el-muhammedü olmaz)
2. Sonuna yuvarlak te (ة) gelebilir. (aişetü, zehratü gibi)
3. Başına harfi cer gelebilir. (Bakınız: Arapça Dersleri-13: (Harf-i Cerler))
4. Sonu mecrur olabilir. (yani esreli olabilir, ahmedi, aişeti gibi)
5. Sonuna tenvin gelebilir. (Bakınız: Arapça Dersleri-03: (Harekeler-II))
6. Tamlama oluşturabilir. (isim tamlaması veya sıfat tamlaması gibi)
7. Başına nida (seslenme) harflerini alır. (Türkçe'de ey diye kullandığımız harfler gibi, يا = ey)
8. Zaman mefhumu yoktur. (Geçmiş, gelecek, emir, nehiy gibi durumları bulunmaz)
9. İrabı meczum olmaz. (Yani hiçbir zaman fiiler gibi sonları cezmli olmaz)
2. FİİL:
Zamana bağlı olarak bir işin, bir halin veya bir hareketin oluşunu belirten ve geçmiş, gelecek, emir, nehiy gibi şekillere bürünen yani çekimlenen her kelimeye fiil denir.
Örnek: كَتَبَ (ketebe) = Yazdı
Bir kelimenin fiil olduğunu anlamak için kelimedeki şu özelliklere dikkat etmek gerekir, ama kısa yoldan isimde olan özelliklere de bakabiliriz. Çünkü isimde olan özellikler fiillerde olmaz:
1. Başına harf-i tarif dediğimiz elif-lam (ال) takısı gelmez. (ketebe, feale, şeribe gibi)
2. Sonuna yuvarlak te (ة) gelmez. (ama açık te dediğimiz harfler gelir, ketebet, alimtü gibi)
3. Başına harfi cer gelemez. (Bakınız: Arapça Dersleri-13: (Harf-i Cerler))
4. Sonu mecrur olamaz. (yani esreli olamaz, ketebi, alimi, feali gibi)
5. Sonuna tenvin gelemaz. (Bakınız: Arapça Dersleri-03: (Harekeler-II))
6. Tamlama oluşturamaz. (isim tamlaması veya sıfat tamlaması gibi)
7. Başına nida (seslenme) harfleri alamaz. (Türkçe'de ey diye kullandığımız harfler gibi, يا = ey)
8. Zaman mefhumu kesinlikle vardır.. (Geçmiş, gelecek, emir, nehiy gibi durumlarda bulunur.)
9. İrabı meczum olur. (Yani sonları cezmli olur. Üktüb, ifal, üsküt gibi)
3. HARF: Çoğunlukla kendi başına bir mana ifade etmeyen; isim veya fiillerle beraber bulunduğunda bir mana ifade eden her kelimeye harf denir.
Kaynak : http://www.ilyasucar.com/arapca-ogreniyorum/1733-arapca-dersleri-07-kelime-cesitleri.html